Jeroen van Inkel over radiosucces zonder FM

“Ik zal je zeggen dat ik sinds jaren niet meer zo gelukkig geweest ben.”

NPO Radio 5 laat zien dat je ook veel luisteraars kan trekken zonder FM-frequentie. In het Nationaal Luisteronderzoek laat het onder andere Radio Veronica, 3FM, Slam en 100% NL achter zich. Waardoor weet deze zender zo goed te scoren?
Door muziek te kiezen uit de jaren ’60, ’70, ’80, ’90, zero’s en zelfs nieuwe muziek is de groep mensen die zich hierin kan herkennen enorm groot. Waar het natuurlijk fout kan lopen is dat je uit dat enorme aanbod de verkeerde liedjes kiest en dat is nou zo leuk aan Radio 5 daar werken allemaal mensen die heel veel van deze muziek zelf hebben meegemaakt. Ik zelf ben meer een kind van de jaren ’70, maar dankzij mijn Veronica tijd heb ik heel veel jaren ’60 muziek met terug werkende kracht geleerd destijds. Ik kreeg soms lijstjes van Ad Bouman en Lex Harding met liedjes die ik “maar eens moest luisteren”. Daar zaten juweeltjes tussen die niet perse in de Top 40 hebben gestaan maar die wel geweldig zijn om te draaien. Ik stel de muziek voor “Je Dag is Goed” meestal de dag ervoor zelf samen en soms als ik te druk ben doet Arjan de Ruiter het. Maar de manier waarop we het samenstellen is echt “oud-Hollands handwerk”. Allebei hebben we vroeger ook voor Frits Spits gewerkt en de afwisseling waar ik zo blij van kan worden is echt uit de Spits school. Frits koos voor de Avondspits de meeste liedjes uit terwijl hij aan het draaien was en hij had een paar oer degelijke regels die ik nog steeds hanteer. De andere zenders waar je het over hebt Veronica, Slam en 100%NL zijn allemaal zenders die zich op een specifieke kleine doelgroep richten. Nou die hebben we dus al ingehaald. Ik zwaai wel eens als ik langs het kantoor en studio’s van Talpa rij en dan moet ik toch een beetje lachen.

In Nederland zijn er afgelopen jaren talrijke online radiostations bijgekomen. Krijgen deze in de media voldoende aandacht volgens jou?
Ik denk dat deze stations er zelf voor moeten zorgen dat ze media aandacht krijgen. Zorgen dat ze veel ‘in the picture’ staan voor van alles en nog wat. “Be out there!” Veel dingen doen op social media en zo zieltjes winnen. Het is een lastige weg, kwestie van volhouden. Toch is FM momenteel nog een belangrijk ‘gateway’ om veel luisteraars te bereiken.

“Ik zwaai wel eens als ik langs het kantoor en studio’s van Talpa rij en dan moet ik toch een beetje lachen.”

Hoe succesvoller kan NPO Radio 5 worden met een FM-frequentie? 
Als je kijkt naar de demografische gegevens van ons land zoals die door het centraal planbureau worden voorspeld en je kijkt naar hoe de zender zich de komende jaren zal ontwikkelen (iets jonger programmeren) kan Radio 5 met ontvangst via de FM absoluut in de top 3 terecht komen. En gezien de ontwikkelingen zou dat ook in rap tempo kunnen plaats vinden. Ik bedoel de ontwikkelingen in de markt. Een hoop luisteraars van boven de 40 zijn aan het “zoeken” en zullen bij ons met open armen ontvangen worden. Overigens denk ik dat Radio 5 zelfs zónder FM frequenties nog een pak extra marktaandeel kan veroveren. Ik merk dat luisteraars echt véél moeite doen om te luisteren. Ik sprak twee weken geleden een man die speciaal een “aux” kabeltje had gekocht zodat hij met de app op zijn telefoon toch via de installatie van zijn auto kon luisteren. Zelfs was er een man die in de onderhandelingen over zijn lease auto had meegenomen dat er wel een DAB+ radio in moest komen!

“Ik ben groot fan van vrouwen op de radio maar dan moeten ze wel écht goed zijn en niet vanwege politieke redenen in de programmering terecht komen.”

Online radio en podcasts maken lijkt momenteel vooral een ‘mannen dingetje’. Wat moet er gebeuren om meer vrouwen hiervoor te interesseren? (of hoe dat voor jou niet?)
Ik weet één ding zeker en dat is dat er gewoon uberhaubt minder interesse is onder vrouwen voor het radio vak. Als je kijkt naar hoeveel meisjes zich aanmelden voor talent dagen etc. dan ligt dat aantal veel lager dan de jongens. Van die kleine groep blijft er dan ook nog vaak weinig over die het ook in de vingers hebben. En vaak zien de meisjes het vaak als opstapje naar televisie werk en ben je ze op termijn ook weer kwijt. Ik ben groot fan van vrouwen op de radio maar dan moeten ze wel écht goed zijn en niet vanwege politieke redenen in de programmering terecht komen.

Online radio en podcasting biedt voor landelijke radiostations een nieuwe mogelijkheid om talent te vinden. Vroeger kwamen de talenten vooral van lokale stations of radiopiraten. Weten landelijke stations deze online talenten voldoende te vinden?
Volgens mij moet je als talent zorgen dat je zoveel mogelijk overal aanwezig bent. Als je ergens radio kunt maken en je kunt het combineren met andere programma’s zou ik dat zoveel mogelijk doen. De personen van landelijke zenders die echt met talent bezig zijn luisteren volgens mij ook naar online initiatieven maar vaak hebben ze zelf ook een talent scout project en het is gewoon veel beter om je op die manier ‘in the picture’ te krijgen.

De huidige techniek maakt het mogelijk om gewoon thuis of in het buitenland radio te maken. Rick van Velthuysen maakt bijvoorbeeld zijn ochtendshow op Traffic Radio gewoon thuis of in zijn vakantiehuis in Spanje. Ferry Maat maakt de Soulshow sinds enkele weken vanaf Bonaire. Waarom moet jij nog steeds naar de radiostudio in Hilversum rijden?
Ik denk dat een zender als Radio 5 voor een deel zo goed werkt omdat mensen elkaar zien en spreken in de wandelgangen. Daar vind een organisch proces plaats wat best belangrijk is. Even ouwehoeren bij de jongens en meisjes van de muziek. Even bij de vormgever naar binnen lopen. Zo’n centrale studio is gewoon heel fijn als “honk” voor iedereen; een soort “Clubhuis” is het. En bovendien wil ik het liefst de beste apparatuur hebben met een goeie service verlening. Het hele proces van “naar de studio rijden” is voor mij ook belangrijk om mijn gedachtes op een rijtje te zetten en na te denken over de invulling van de show. Ook het opladen naar het begin van de show etc. Waarschijnlijk ben ik daar toch wel ouderwets in. Als ik aan het draaien ben en de postbode belt aan om een bezorging van Zalando te brengen is de magic voor mij ook wel even weg. Of wat denk je van de buurman die komt vragen waarom ik zo hard praat ? Dus ja je kunt gewoon vanuit huis uitzenden en dat is best leuk voor een keertje (bijvoorbeeld wat Stenders doet op Radio 2) maar wat mij betreft is een centrale studio beter.

Online Radio en podcasting maakt momenteel een snelle groei door. Hoe ziet het radiolandschap er volgens jou over 5 jaar uit? 
Er gaat héél veel veranderen de komende jaren. Over 5 jaar zal je zien dat er een stevige stijging in Online radio beluistering te zien zal zijn. Het zal met de komst van 5G ook een stuk makkelijker worden om in o.a. de auto te luisteren. DAB+ beluistering zal afnemen op termijn. Ik voorspel dat er ook nieuwe spelers zullen verschijnen die een hoop weg zullen kapen bij de gevestigde orde. Laten we hopen dat dit Nederlandse bedrijven zullen zijn en niet grote buitenlandse bedrijven.