Arjan Snijders: ‘Per podcast-aflevering gaat er snel een uur of tien voorbereiding in zitten’
In aanloop van de Online Radio Awards interviewen wij diverse online radiomakers en podcasters. Ditmaal: Arjan Snijders (100 Jaar Radio-podcast).
Je bent Station Manager van NH Radio. Wat merk je bij jullie station van de groeiende belangstelling van podcasting?
Nog niet zo heel veel. Dit is belangstelling die je moet opwekken. Maar het promoten van die podcasts via een broadcast kanaal als ons FM station is een hele mooie manier. Mensen die iets leuks of moois hebben gehoord, gidsen naar een manier om nog meer van datzelfde moois te horen, werkt. We zien het aan de bezoekcijfers van die pagina’s, nadat we zoiets hebben gemeld in de live uitzending. Ik vind dat we de luisteraar ook een dienst bewijzen ze te wijzen op een plek waar nog veel meer unieks te halen is.
Je bent een radiokenner en hebt zelfs boeken erover geschreven. Waarom is Harm Edens de ideale host voor deze podcast-serie? Allereerst is Harm ook een echte radioliefhebber. Dat is een voorwaarde voor deze radioreeks ‘100 Jaar Radio’. Ik was eens te gast in zijn eigen BNR radioprogramma en zag hoe hij daar kippenvel kreeg van het horen van een oude Avondspits tune. Dat zegt toch genoeg? Hij heeft het radiovirus, net als ik. Daarnaast brengt Harm humor en relativering mee. Als je diep in de radio materie duikt, kan je doorslaan en te veel gaan nerden. Harm zorgt er dan voor dat je weer met beide benen op de grond staat. We hebben er samen gewoon heel veel plezier in en dat hoor je. Tot slot durft Harm ook eerlijk en zichzelf te zijn, waardoor onze verhalen heel persoonlijk kunnen worden en juist dat is weer een echte meerwaarde van podcasts, zodat het niet alleen een radioshow via een andere distributievorm wordt.
Welke voordelen brengt jouw radio-ervaring mee bij het maken van je podcast?
Eigenlijk is mijn radiostijl er altijd eentje geweest die heel erg past bij waar podcasts nu beter in zijn dan mainstream radio. Ik heb radio altijd erg persoonlijk gemaakt. Wat je hoort is authentiek en oprecht hoe ik ben en wat ik voel. Dat gold voor de informatieve en journalistieke dingen die ik deed. Maar zeker ook voor de muziekprogramma’s die ik heb gepresenteerd, waarin ik onderscheidende en bijzondere muziek heb mogen draaien. In hitjes jassen heb ik gewoon geen zin, dat kunnen anderen beter, ik verveel me dan. Ik ben gevormd door dwarse, verticaal geprogrammeerde Hilversum 3 en Radio 3 programma’s en combineer in mij elementen van de Dik Voormekaarshow en Ronflonflon met VARA en VPRO muziek. Die combi is niet heel geschikt voor brede mainstream programma’s en dus waren mijn shows altijd al wat afwijkend en onderscheidend. Precies wat je ook moet zijn als je een podcast maakt.
Sinds 2006 maak ik podcasts (*), dit is dus al mijn veertiende jaar! Ik kan er heerlijk mee de diepte in gaan. Iets toevoegen wat er nog niet is en wat vervolgens wel een zeer geïnteresseerd en specifiek publiek bedient en dat die mensen dan zo enthousiast worden over jouw podcast dat ze speciale evenementen organiseren rondom jouw show, dat heb ik meermaals meegemaakt. Voor die fans ben je iets heel bijzonders in hun leven en dat voelt enorm eervol en bevredigend. De stijl die ik in podcasts hanteer, heb ik ongetwijfeld aangeleerd bij mijn Radio 3 shows, Kink FM werk en mijn TalkRadio ervaring. De eigenzinnigheid uit die jaren neem ik nog steeds mee en dat werkt ook nog steeds. En een paar duizend echte liefhebbers via podcast bedienen voelt minstens zo goed als honderdduizenden op de achtergrond vermaken via een FM kanaal.
(*) – zoals ’50 Jaar 3FM’, ‘Macca Podcast’, ‘ Arie’s Koopavond’, ‘Muziek Terwijl U Neukt’, ‘Bonusvitaminen’ ‘Die 80’s Show’ en ‘100 Jaar Radio’.
Het is bij jouw 100 Jaar Radio-podcast goed te merken dat je per podcastaflevering flink wat research doet. Hoeveel tijd steek je in een podcastaflevering?
Per aflevering gaat er snel een uur of tien, twaalf voorbereiding in zitten. En niet alleen door mij. Ook audio researcher Edwin Wendt stekt daar zo veel tijd en energie in. Uiteindelijk bereid ik heel veel voor over de te draaien audio en de volgorde der dingen, maar ter plekke improviseer ik het toch weer allemaal aan elkaar. Vanuit de kennis van de materie kan je prima het moment en je eventuele gast laten bepalen waar de uitzending heen beweegt. En veel van de soms nutteloze kennis zit al in dat koppie hè…
De lineaire radioluisteraar is aan het vergrijzen. Ook de podcastluisteraar is meestal niet de jongste. Waarom weten vlogs wel die jonge doelgroepen te trekken?
Beeld trekt altijd de eerste aandacht. Jonge mensen zullen dus meestal eerst voor de verleidingen van het beeld vallen. Prima, dat is met tv niet anders geweest. Toch kan je met radio en podcasts hele andere verhalen vertellen die in blogs weer niet lukken. Live radio zit zo in het moment, dat lukt niet in een blog. En podcasts kunnen veel persoonlijker worden, juist omdat er niemand voor een camera zich anders gaat gedragen dan wanneer er een camera op hun snufferd staat. Mensen vertellen zo veel meer en zijn zo veel meer zichzelf als ze zich ongezien wanen in de buurt van een microfoon en in een kleine, vertrouwde setting. Maar echt! Als ze dan later terughoren wat ze allemaal gezegd hebben!!
Hilversum speelt een centrale rol in de radiohistorie. Wat maak de mediastad zo speciaal?
Dat is de plek waar het gebeurt! Naast de enorme historie, is Hilversum nog steeds een verzameling geweldige studio’s en mooie plekken om heerlijk met radio te stoeien. Het blijft stoerder om te zeggen dat je vanuit Hilversum komt en werkt dan vanuit welke andere stek in Nederland ook.
De meeste landelijke radiostations hebben te maken met een vergrijzende doelgroep. Kunnen podcasts een belangrijke rol spelen om de jeugd weer aan het luisteren te krijgen?
Niet meer dan dat radio de jeugd aan het luisteren kreeg toen de tv groot werd. Als je er niet iets aanbiedt wat uniek en onderscheidend is en iets toevoegt aan de levens van jonge mensen, dan ga je die oorlog niet winnen. De afgelopen decennia is door mainstream FM zenders de onderscheidende en verbindende factor van FM radio uitgehold. Het is te voorspelbaar geworden met te veel content die elders ook, en vaak beter, te halen valt. Dan blijft je oude doelgroep, die daar aan gewend is, wel plakken maar komt er geen nieuwe instroom. Dus: iets toevoegen wat uniek en authentiek is! Laat dat weten door op alle andere plekken waar jonge mensen content vandaan plukken. Ik ben daar helemaal niet angstig voor, dat kan gewoon!
Steeds meer Nederlanders hebben een smart speaker thuis. Wat voor invloed gaat dit hebben op online radio en podcasting?
Dat gaat toenemen omdat het laagdrempeliger wordt. Veel mensen laten zich door de eerste stap, zelf uitvogelen hoe je aan die onderscheidende content kan komen, ontmoedigen. Met een Smart Speaker haal je die wat gemakzuchtiger consument eerder binnen. Hoewel die zich nu wel nog moet verdiepen in Engelstalige commando’s met Nederlandse mediamerken erin. Dat gaat nog vaak mis, ha ha. Maar ook dat komt wel goed.
Hoe belangrijk gaat podcasting in zijn algemeenheid worden?
Het brengt Audio terug in het centrum van de content markt. Aan de rand van dat centrum hoor, beeld media zullen altijd overheersend blijven. Het heeft daarnaast ook niet de brede impact die mainstream media hadden via hun traditionele kanalen. Das war einmal. Zoiets keert nooit meer terug, in een tijd waarin zo veel meer media aanbod is. Geeft niet, want het is een onderscheidende en aanvullende bron waar je nooit iedereen mee zal en hoeft te bereiken.
In het verleden heb je de Radioring opgezet. De Online Radio Awards zijn een online tegenhanger en richt zich op online only stations en podcasts. Welke stations en podcasts zijn jouw favoriet?
Online stations waar ik geregeld naar luister zijn Pinguin Radio, Kink, KX Classics, 40 UP Radio, Baars Classic Rock, FIP (Frans), Lifegate Radio (Italiaans), Radio Paradise, GlassRock en mijn all-time favoriet De Gehoorde Stilte van De Concertzender.
Podcasts die ik veel luister: Spreekbuis Podcast, De Radio Podcast, Fab4Cast, Een podcast over media, Hallo Hier Hilversum, Heroes of Music, Song Exploder, de series die ik al uit heb zoals Bob, de brand in het landhuis, Beethoven is meer dan een hond, S-Town, Serial, Voor altijd duurt een jaar enzovoort. WEn natuurlijk Die 60’s Show, Die 70’s Show, Die 80’s Show, Hi-Ha-Hilarius en andere NH Radio podcasts!
Dit jaar is het verdienmodel één van de centrale thema’s tijdens de Online Radio Day. Is ORN of de accountmanagers van de regionale omroep al bezig met een advertentiemodel voor podcasts?
Nee, ORN is daar niet mee bezig, dat ik weet. Het is voor ons niet noodzakelijk dat je er centjes mee verdient. Voor mij zelf ook niet, ik heb alle shows altijd gedaan vanuit passie, zonder daar ooit geld voor te hebben willen ontvangen. Kostenneutraal werken is al mooi. Ik ben er niet tegen dat je er wat inkomsten voor probeert te krijgen hoor, maar ik ben er zelf nog niet zo mee bezig geweest. Het gaat om kruimeltjes, als je in het Nederlandse taalgebied werkt. Als dat verandert, zal me dat heus niet ontgaan en kan ik alsnog kijken of dat een interessant model kan zijn voor onze en mijn eigen podcasts.
Momenteel schieten de podcasts als paddenstoelen uit de grond. Gaan podcasts een zware concurrent worden van de reguliere radio?
Niet echt, het is een aanvulling. Het vult een behoefte voor mensen die in de vorige eeuw werd ingevuld door die radio zelf. Door strakke formattering en commerciële wetten zijn die onderscheidende en afwijkende programma’s afgeschaft, maar de behoefte is niet verdwenen. Mensen die zulke verhalen wilden horen, hebben het echter een tijd nergens ingevuld zien worden. Nu keert dat terug en dat is mooi. Nieuwe, laagdrempeliger gemaakte podcasts van gewone mensen met een bijzonder verhaal komen daar nu bij. Dat is een verrijking die via de oude radio geen podium vond en daarmee is podcasting nóg leuker dan de verdiepende radio van de 20e eeuw. Maar altijd naast een aantal mainstream stations van grote gekende mediamerken die live radio zullen blijven maken. Relevant als er iets bijzonders gebeurd in Nederland of de wereld en daarnaast prettig vermaak op de achtergrond. Op de andere momenten, als de mainstream radio saai is, dan kan je als gebruiker kiezen voor een podcast. Nu pas is er dus de keuzevrijheid die al tientalen jaren was bezongen door de commerciële FM-zenders! Er valt steeds meer te genieten!